Reishi Lakownica lśniąca (żółtawa) to najbardziej znany grzyb leczniczy na świecie. Znajduje szerokie zastosowanie zwłaszcza w medycynie chińskiej, w Japonii zaś przylgnęło do niego miano „grzybka nieśmiertelności”. Niestety, w stanie naturalnym jest praktycznie niespotykany, a w Polsce umieszczono go na liście gatunków zagrożonych. Mimo tego, że jest całkowicie niejadalny, warto uprawiać go w celach zdrowotnych.

 

Omówimy potencjalne korzyści lakownicy lśniącej i rozważymy możliwe ryzyko i skutki uboczne ich stosowania.

 

Medycyna Wschodu wykorzystuje wiele różnych roślin i grzybów. Co ciekawe, szczególnie popularny jest grzyb reishi. Ma wiele potencjalnych korzyści zdrowotnych, w tym wzmocnienie układu odpornościowego i walkę z rakiem. Jednak jego bezpieczeństwo zostało ostatnio zakwestionowane. W tym artykule dowiesz się, co musisz wiedzieć o potencjalnych korzyściach i zagrożeniach związanych z grzybem reishi.

Co to jest grzyb Reishi?

Grzyb reishi, znany również jako Ganoderma lucidum i lingzhi, to grzyb, który rośnie w różnych gorących i wilgotnych miejscach w Azji . Od wielu lat grzyb ten jest podstawą medycyny wschodnie. W grzybie znajduje się kilka składników bioaktywnych, do których należą terpenoidy, sterydy, fenole i nukleotydy. Przeważającą większość efektów reishi zawdzięcza właśnie nim.  które mogą być odpowiedzialne za jego działanie na zdrowie (3Zaufane źródło). Chociaż same grzyby mogą być spożywane na świeżo, często stosuje się również sproszkowane formy grzybów lub ekstrakty, które zawierają te specyficzne cząsteczki. Te różne formy zostały przetestowane w badaniach na komórkach, zwierzętach i ludziach. Poniżej znajduje się 6 naukowo przebadanych korzyści z grzyba reishi. Pierwsze trzy są poparte silniejszymi dowodami, podczas gdy poparcie dla pozostałych jest mniej jednoznaczne.

 

Wzmocnij układ odpornościowy

Jednym z najważniejszych efektów grzyba reishi jest to, że może wzmocnić układ odpornościowy (link ↗) . Chociaż niektóre szczegóły są nadal niepewne, badania probówkowe wykazały, że reishi może wpływać na geny w białych krwinkach, które są kluczowymi częściami układu odpornościowego. Co więcej, badania te wykazały, że niektóre formy reishi mogą zmieniać szlaki zapalne w białych krwinkach (tłum. inflammation pathways in white blood cells)  (link ↗) Badania na pacjentach z rakiem wykazały, że niektóre cząsteczki znajdujące się w grzybie mogą zwiększać aktywność rodzaju białych krwinek zwanych komórkami NK (ang. Natural Killer – naturalni zabójcy). (link ↗). Komórki NK zwalczają infekcje i nowotwory w organizmie (link ↗). Inne badanie wykazało, że reishi może zwiększać liczbę innych białych krwinek (limfocytów) u osób z rakiem jelita grubego (link ↗). Chociaż większość korzyści ze stosowania grzyba reishi dla układu odpornościowego zaobserwowano u osób chorych, niektóre dowody wykazały, że może on również pomóc zdrowym ludziom. W jednym z badań (link ↗) grzyb poprawił funkcję limfocytów, co pomaga zwalczać infekcje i nowotwory u sportowców narażonych na stresujące warunki. Jednak inne badania u zdrowych osób dorosłych wykazały brak poprawy funkcji odpornościowej lub stanu zapalnego po 4 tygodniach przyjmowania ekstraktu z reishi (link ↗).

Ogólnie rzecz biorąc, jasne jest, że reishi wpływa na białe krwinki i funkcje odpornościowe. Potrzebne są dalsze badania, aby określić zakres korzyści u zdrowych i chorych.

 

Właściwości przeciwnowotworowe

Wiele osób spożywa ten grzyb ze względu na jego potencjalne właściwości w walce z rakiem (link ↗) (link ↗). W rzeczywistości jedno badanie z udziałem ponad 4000 osób, które przeżyły raka piersi, wykazało, że około 59% spożywało grzyby reishi (link ↗) . Ponadto kilka badań probówkowych wykazało, że może to prowadzić do śmierci komórek rakowych (link ↗) .(link ↗) .(link ↗) . Jednak wyniki tych badań niekoniecznie przekładają się na skuteczność u zwierząt lub ludzi. Niektóre badania sprawdzały, czy reishi może być korzystne dla raka prostaty ze względu na jego wpływ na hormon testosteron (link ↗) (link ↗). Podczas gdy jedno studium przypadku wykazało, że cząsteczki znalezione w tym grzybie mogą odwrócić raka prostaty u ludzi, większe badanie uzupełniające nie potwierdziło tych ustaleń (link ↗) (link ↗). Grzyb Reishi był również badany pod kątem jego roli w zapobieganiu lub zwalczaniu raka jelita grubego (link ↗) (link ↗). Niektóre badania wykazały, że jeden rok leczenia reishi zmniejszył liczbę i wielkość guzów w jelicie grubym (link ↗) . Co więcej, szczegółowy raport z wielu badań wskazał, że grzyb może korzystnie wpływać na pacjentów z rakiem (link ↗) . Korzyści te obejmowały zwiększenie aktywności białych krwinek w organizmie, które pomagają w walce z rakiem, oraz poprawę jakości życia chorych na raka. Jednak naukowcy twierdzą, że reishi należy podawać w połączeniu z tradycyjnym leczeniem, a nie zastępować go (link ↗) .

Co więcej, wiele badań grzybów reishi i raka nie było wysokiej jakości. Z tego powodu potrzeba znacznie więcej badań (link ↗) (link ↗).

 

W walce ze zmęczeniem i depresją

Najczęściej podkreśla się wpływ Reishi na układ odpornościowy, ale ma on również inne potencjalne zalety. Obejmują one zmniejszenie zmęczenia i depresji, a także poprawę jakości życia. W jednym badaniu (link ↗) .zbadano jego działanie u 132 osób z neurastenią, słabo zdefiniowanym stanem związanym z bólami, zawrotami głowy, bólami głowy i drażliwością . Naukowcy odkryli, że zmęczenie zostało zmniejszone, a samopoczucie poprawiło się po 8 tygodniach przyjmowania suplementów. Inne badanie (link ↗) wykazało, że zmęczenie zostało zmniejszone, a jakość życia poprawiła się po 4 tygodniach przyjmowania proszku reishi w grupie 48 osób, które przeżyły raka piersi.Co więcej, osoby biorące udział w badaniu również doświadczyły mniej lęku i depresji.

Chociaż grzyb reishi może być obiecujący dla osób z pewnymi chorobami lub schorzeniami, nie jest jasne, czy przyniósłby korzyści tym, którzy poza tym są zdrowi.

 

Zdrowe serce

Jedno 12-tygodniowe badanie (link ↗) na 26 osobach wykazało, że grzyby reishi mogą zwiększać „dobry” cholesterol HDL i obniżać trójglicerydy. Jednak inne badania (link ↗)na zdrowych dorosłych nie wykazały poprawy tych czynników ryzyka chorób serca. Co więcej, duża analiza wykazała brak korzystnego wpływu na zdrowie serca po przeanalizowaniu pięciu różnych badań obejmujących około 400 osób. Naukowcy odkryli (link ↗), że spożywanie grzybów reishi przez okres do 16 tygodni nie poprawiło poziomu cholesterolu.

Ogólnie rzecz biorąc, potrzebne są dalsze badania dotyczące grzybów reishi i zdrowia serca.

 

Kontrola poziomu cukru we krwi

Kilka badań wykazało, że cząsteczki znajdujące się w grzybach reishi mogą obniżać poziom cukru we krwi u zwierząt (link ↗) (link ↗). Niektóre wstępne badania na ludziach wykazały podobne wyniki (link ↗). Jednak większość badań nie potwierdziła tej korzyści. Po ocenie setek uczestników, naukowcy nie stwierdzili żadnych korzyści dla poziomu cukru we krwi na czczo (link ↗) .Po posiłkach zaobserwowano mieszane wyniki dla poziomu cukru we krwi. W niektórych przypadkach grzyb reishi obniżył poziom cukru we krwi, ale w innych był gorszy niż placebo.

Tutaj również potrzebne są dalsze badania.

Stan przeciwutleniający

Przeciwutleniacze to cząsteczki, które mogą pomóc w zapobieganiu uszkodzeniom komórek . Ze względu na tę ważną funkcję istnieje duże zainteresowanie żywnością i suplementami, które mogą poprawić stan przeciwutleniaczy w organizmie. Badanie z 2012 roku (link ↗) oceniające potencjał leczniczy 14 rodzajów grzybów wykazało, że lakownica lśniąca – reishi ma pierwszą najwyższą aktywność przeciw-utleniającą.(link ↗)

Wielu twierdzi, że grzyb reishi jest skuteczny w tym celu.

Jednak kilka badań nie wykazało zmian w poziomach dwóch ważnych enzymów antyoksydacyjnych we krwi po spożyciu grzyba przez 4 do 12 tygodni (link ↗) (link ↗) .

 

Zalecenia dotyczące dawkowania różnią się w zależności od użytej postaci

W przeciwieństwie do niektórych pokarmów lub suplementów, dawka grzyba reishi może się znacznie różnić w zależności od używanego rodzaju (link ↗) . Najwyższe dawki obserwuje się, gdy ktoś spożywa sam grzyb. W takich przypadkach dawki mogą wynosić od 25 do 100 gramów, w zależności od wielkości grzyba. Zwykle zamiast tego stosuje się suszony ekstrakt z grzyba. W takich przypadkach dawka jest około 10 razy mniejsza niż w przypadku spożycia samego grzyba (link ↗) . Na przykład 50 gramów samego grzyba reishi może być porównywalne z około 5 gramami ekstraktu z grzyba. Dawki ekstraktu z grzybów są różne, ale zazwyczaj wahają się od około 1,5 do 9 gramów dziennie (link ↗) .

Dodatkowo niektóre suplementy wykorzystują tylko określone porcje ekstraktu. W takich przypadkach zalecane dawki mogą być znacznie niższe niż wartości podane powyżej. Ponieważ sugerowana dawka może się znacznie różnić w zależności od użytej formy grzyba, bardzo ważne jest, aby wiedzieć, jaki rodzaj się przyjmuje.

Możliwe skutki uboczne i zagrożenia

Pomimo jego popularności, są tacy, którzy kwestionują bezpieczeństwo grzyba reishi.

Niektóre badania wykazały, że ci, którzy brali grzyby reishi przez 4 miesiące, byli prawie dwa razy bardziej narażeni na wystąpienie efektu ubocznego niż ci, którzy przyjmowali placebo (link ↗). Jednak efekty te były niewielkie i obejmowały nieznacznie zwiększone ryzyko rozstroju żołądka lub zaburzeń trawiennych. Nie zgłoszono żadnych negatywnych skutków dla zdrowia wątroby. Inne badania wykazały również, że cztery tygodnie przyjmowania ekstraktu z grzybów reishi nie wywołały żadnego szkodliwego wpływu na wątrobę ani nerki u zdrowych osób dorosłych (link ↗). W przeciwieństwie do tych doniesień, w dwóch studiach przypadków zgłoszono istotne problemy z wątrobą (link ↗) (link ↗) .  Obie osoby w studiach przypadków stosowały wcześniej grzyby reishi bez problemów, ale po przejściu na formę sproszkowaną doświadczyły skutków ubocznych.

To sprawia, że ​​trudno jest z całą pewnością stwierdzić, czy sam grzyb był odpowiedzialny za zaobserwowane uszkodzenie wątroby, czy też wystąpiły problemy ze sproszkowanym ekstraktem. Należy również zauważyć, że w wielu badaniach grzybów reishi nie podano danych dotyczących bezpieczeństwa, więc ogólnie dostępne są ograniczone informacje (link ↗).

Niemniej jednak istnieje kilka grup osób, które prawdopodobnie powinny unikać reishi.

Należą do nich osoby, które są w ciąży lub karmią piersią, mają zaburzenia krwi, będą poddawane operacji lub mają niskie ciśnienie krwi (  (link ↗) .

BIBLIOGRAFIA:

A. Berger, D. Rein, E. Kratky, I. Monnard, H. Hajjaj, I. Meirim, C. Piguet-Welsch, J. Hauser, K. Mace i Niederberger, P. Właściwości obniżające poziom cholesterolu Ganoderma lucidum in vitro, ex vivo oraz u chomików i świnek miniaturowych. Lipidy Zdrowie Dis. 2-18-2004;3:2. –

Cao, QZ i Lin, ZB Działanie przeciwnowotworowe i przeciwangiogenne peptydu polisacharydów Ganoderma lucidum. Acta Pharmacol.Sin. 2004;25(6):833-838. –

Chen, TW, Wong, YK i Lee, SS [Cytotoksyczność in vitro Ganodermy lucidum na komórkach raka jamy ustnej]. Chung Hua I. Hsueh Tsa Chih (Tajpej) 1991;48(1):54-58. –

Cheuk, W., Chan, JK, Nuovo, G., Chan, MK i Fok, M. Regresja chłoniaka z dużych komórek B żołądka z towarzyszącą reakcją limfocytów T przypominającą chłoniaka: immunomodulujące działanie Ganodermy lucidum (Lingzhi )? Int J Surg Pathol 2007;15(2):180-186. –

Chu, TT, Benzie, IF, Lam, CW, Fok, BS, Lee, KK i Tomlinson, B. Badanie potencjalnych kardioprotekcyjnych skutków Ganodermy lucidum (Lingzhi): wyniki kontrolowanego badania interwencji na ludziach. Br.J.Nutr. 2012; 107(7):1017-1027. –

Eo, SK, Kim, YS, Lee, CK i Han, SS Możliwy tryb działania przeciwwirusowego polisacharydu związanego z kwaśnym białkiem wyizolowanego z Ganoderma lucidum na wirusach opryszczki pospolitej. J Etnofarmakol. 2000;72(3):475-481. –

Futrakul, N., Boongen, M., Tosukhowong, P., Patumraj, S. i Futrakul, P. Leczenie środkami rozszerzającymi naczynia krwionośne i surowym ekstraktem z Ganodermy lucidum hamuje białkomocz w nerczycy z ogniskowym segmentowym stwardnieniem kłębuszków nerkowych. Nephron 2002;92(3):719-720. –

Gao, JJ, Min, BS, Ahn, EM, Nakamura, N., Lee, HK i Hattori, M. Nowe aldehydy triterpenowe, aldehydy lucyaldehydowe AC z Ganoderma lucidum i ich cytotoksyczność wobec mysich i ludzkich komórek nowotworowych. Chem.Pharm.Bull.(Tokio) 2002;50(6):837-840. –

Gao, Y., Zhou, S., Chen, G., Dai, X. i Ye, J. Badanie fazy I/II

Haniadka, R., Popouri, S., Palatty, PL, Arora, R. i Baliga, MS Rośliny lecznicze jako środki przeciwwymiotne w leczeniu raka: przegląd. Integr.Cancer Ther. 2012;11(1):18-28. –

He W, Yi J. Badanie skuteczności klinicznej kapsułki z zarodnikami Lingzhi u pacjentów z nowotworem poddawanych chemioterapii/radioterapii. Clinical Journal of Traditional Chinese Medicine 1997;9(6):292-293.

Hikino, H. i Mizuno, T. Hipoglikemiczne działanie niektórych heteroglikanów owocników Ganoderma lucidum. Planta Med 1989;55(4):385. –

Hong, KJ, Dunn, DM, Shen, CL i Pence, BC Wpływ Ganodermy lucidum na działanie apoptotyczne i przeciwzapalne w ludzkich komórkach raka okrężnicy HT-29. Phytother.Res. 2004;18(9):768-770. –

Hsu, HY, Hua, KF, Lin, CC, Lin, CH, Hsu, J. i Wong, CH Wyciąg z polisacharydów Reishi indukuje ekspresję cytokin poprzez szlaki sygnałowe kinazy białkowej modulowanej przez TLR4. J.Immunol. 11-15-2004;173(10):5989-5999. –

Hsu, MJ, Lee, SS, Lee, ST i Lin, WW Mechanizmy sygnalizacyjne wzmożonej fagocytozy i chemotaksji neutrofili przez polisacharyd oczyszczony z Ganoderma lucidum. Br.J.Pharmacol. 2003;139(2):289-298. –

Ekstrakt Hu, H., Ahn, NS, Yang, X., Lee, YS i Kang, KS Ganoderma lucidum indukuje zatrzymanie cyklu komórkowego i apoptozę w ludzkiej komórce raka piersi MCF-7. Int.J.Cancer 11-20-2002;102(3):250-253. –

Iwatsuki, K., Akihisa, T., Tokuda, H., Ukiya, M., Oshikubo, M., Kimura, Y., Asano, T., Nomura, A. i Nishino, H. Kwasy Lucidenic P i Q , lucydenian metylu P i inne triterpenoidy z grzyba Ganoderma lucidum i ich hamujący wpływ na aktywację wirusa Epsteina-Barra. J.Nat.Prod. 2003;66(12):1582-1585. –

Jiang, J., Slivova, V., Valachovicova, T., Harvey, K. i Sliva, D. Ganoderma lucidum hamują proliferację i indukują apoptozę w ludzkich komórkach raka prostaty PC-3. Int.J.Oncol. 2004;24(5):1093-1099. –

Jin H, Zhang G, Cao X i in. Leczenie nadciśnienia przez linzhi w połączeniu z hipotensją i jego wpływ na ciśnienie tętnicze, tętnicze i włośniczkowe oraz mikrokrążenie. W: Niimi H, Xiu RJ, Sawada T i in. Podejście mikrokrążenia do tradycyjnej medycyny azjatyckiej. Nowy Jork: Elsevier Science; 1996.

Jin, X., Ruiz, Beguerie J., Sze, DM i Chan, GC Ganoderma lucidum (grzyb Reishi) do leczenia raka. Cochrane.Database.Syst.Rev. 2012;6:CD007731. –

Kabir, Y., Kimura, S. i Tamura, T. Dietetyczny wpływ grzyba Ganoderma lucidum na ciśnienie krwi i poziom lipidów u szczurów z nadciśnieniem spontanicznym (SHR). J Nutr Sci Vitaminol. (Tokio) 1988;34(4):433-438. –

K. Kanmatsuse, N. Kajiwara, K. Hayashi, S. Shimogaichi, I. Fukinbara, H. Ishikawa i T. Tamura [Badania nad Ganoderma lucidum. I. Skuteczność przeciw nadciśnieniu i skutkom ubocznym]. Yakugaku Zasshi 1985;105(10):942-947. –

Kawagishi H., Mitsunaga S., Yamawaki M., Ido M., Shimada A., Kinoshita T., Murata T., Usui T., Kimura A. i Chiba S. Lektyna z grzybni grzyba Ganoderma lucidum. Fitochemia 1997;44(1):7-10. –

Ekstrakt Kim, KC i Kim, IG Ganoderma lucidum chroni DNA przed pękaniem nici spowodowanym przez rodniki hydroksylowe i promieniowanie UV. Int J Mol. Med 1999;4(3):273-277. –

Lee, JM, Kwon, H., Jeong, H., Lee, JW, Lee, SY, Baek, SJ i Surh, YJ Hamowanie peroksydacji lipidów i oksydacyjnego uszkodzenia DNA przez Ganoderma lucidum. Phytother Res 2001;15(3):245-249. –

Długość K, LuM. Badanie płynu ZhengQing Lingzhi jako leczenia uzupełniającego u pacjentów z rakiem okrężnicy. Journal of Guiyang Medical College 2003;28(5):1.

Li, EK, Tam, LS, Wong, CK, Li, WC, Lam, CW, Wachtel-Galor, S., Benzie, IF, Bao, YX, Leung, PC i Tomlinson, B. Bezpieczeństwo i skuteczność Ganodermy lucidum (lingzhi) i suplementacja San Miao San u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów: podwójnie ślepa, randomizowana, kontrolowana placebo próba pilotażowa. Zapalenie stawów 10-15-2007;57(7):1143-1150. –

Lieu, CW, Lee, SS i Wang, SY Wpływ Ganodermy lucidum na indukcję różnicowania w białaczkowych komórkach U937. Przeciwnowotworowe Res. 1992;12(4):1211-1215. –

Lin, CN, Tome, WP i Won, SJ Nowe zasady cytotoksyczne Formosan Ganoderma lucidum. J Nat Prod 1991;54(4):998-1002. –

Liu, J., Shiono, J., Shimizu, K., Kukita, A., Kukita, T. i Kondo, R. Ganoderic acid DM: antyandrogenny inhibitor osteoklastogenezy. Bioorg.Med.Chem.Lett. 4-15-2009;19(8):2154-2157. –

Ekstrakty Lu, QY, Jin, YS, Zhang, Q., Zhang, Z., Heber, D., Go, VL, Li, FP i Rao, JY Ganoderma lucidum hamują wzrost i indukują polimeryzację aktyny w komórkach raka pęcherza in vitro . Rak Lett. 12-8-2004;216(1):9-20. –

Lu, QY, Sartipour, MR, Brooks, MN, Zhang, Q., Hardy, M., Go, VL, Li, FP i Heber, ekstrakt z zarodników D. Ganoderma lucidum hamuje komórki śródbłonka i raka piersi in vitro. Przedstawiciel kol. 2004;12(3):659-662. –

Ma, J., Ye, Q., Hua, Y., Zhang, D., Cooper, R., Chang, MN, Chang, JY i Sun, HH Nowe lanostanoidy z grzyba Ganoderma lucidum. J.Nat.Prod. 2002;65(1):72-75. –

Min, BS, Gao, JJ, Hattori, M., Lee, HK i Kim, YH Aktywność przeciwuzupełniająca terpenoidów z zarodników Ganoderma lucidum. Planta Med. 2001;67(9):811-814. –

Mizuno, T. Bioaktywne biomolekuły grzybów: funkcja pokarmowa i lecznicze działanie grzybów. Fd Rev Internat 1995;11(1):7-21.

Mizushina Y., Takahashi N., Hanashima L., Koshino H., Esumi Y., Uzawa J., Sugawara F. i Sakaguchi K. Lucidenic acid O i lakton, nowe inhibitory terpenów eukariotyczne polimerazy DNA z podstawczaka, Ganoderma lucidum. Bioorg.Med.Chem. 1999;7(9):2047-2052. –

Morigiwa, A., Kitabatake, K., Fujimoto, Y. i Ikekawa, N. Angiotensin konwertujące triterpeny hamujące enzymy z Ganoderma lucidum. Chem Pharm Bull. (Tokio) 1986;34(7):3025-3028. –

Ni, T., Hu, Y., Sun, L., Chen, X., Zhong, J., Ma, H. i Lin, Z. Doustna droga Ganodermy lucidum wyrażającej mini-proinsulinę obniża poziom glukozy we krwi szczury z cukrzycą indukowaną streptozocyną. Int.J.Mol.Med. 2007;20(1):45-51. –

Oka, S., Tanaka, S., Yoshida, S., Hiyama, T., Ueno, Y., Ito, M., Kitadai, Y., Yoshihara, M. i Chayama, K. Ekstrakt rozpuszczalny w wodzie z pożywki hodowlanej grzybni Ganoderma lucidum hamuje rozwój gruczolaków jelita grubego. Hiroszima J.Med.Sci. 2010;59(1):1-6. –

Olaku, O. i White, JD Terapia ziołowa stosowana przez pacjentów z rakiem: przegląd literatury dotyczący opisów przypadków. Eur.J.Cancer 2011;47(4):508-514. –

Park, EJ, Ko, G., Kim, J. i Sohn, DH Działanie przeciwwłóknieniowe polisacharydu wyekstrahowanego z Ganoderma lucidum, glicyryzyny i pentoksyfiliny u szczurów z marskością wywołaną przez niedrożność dróg żółciowych. Biol Pharm Byk. 1997;20(4):417-420. –

Seto, SW, Lam, TY, Tam, HL, Au, AL, Chan, SW, Wu, JH, Yu, PH, Leung, GP, Ngai, SM, Yeung, JH, Leung, PS, Lee, SM i Kwan , YW Nowe hipoglikemiczne efekty wodnego ekstraktu Ganoderma lucidum u otyłych/cukrzycowych myszy (+db/+db). Fitomedycyna. 2009;16(5):426-436. –

Shimizu, A., Yano, T., Saito, Y. i Inada, Y. Izolacja inhibitora agregacji płytek z grzyba, Ganoderma lucidum. Chem Pharm Bull. (Tokio) 1985;33(7):3012-3015. –

Sliva, D., Labarrere, C., Slivova, V., Sedlak, M., Lloyd, FP, Jr. i Ho, NW Ganoderma lucidum hamują ruchliwość wysoce inwazyjnych komórek raka piersi i prostaty. Biochem.Biophys.Res.Commun. 11-8-2002;298(4):603-612. –

Sliva, D., Sedlak, M., Slivova, V., Valachovicova, T., Lloyd, FP, Jr. i Ho, NW Biologiczna aktywność zarodników i suszonego proszku z Ganodermy lucidum do hamowania wysoce inwazyjnej ludzkiej piersi i komórki raka prostaty. J.Altern.Complement Med. 2003;9(4):491-497. –

Su, C., Shiao, M. i Wang, C. Wzmocnienie kwasu ganodermowego S na wywołane prostaglandyną E (1) cykliczne podwyższenie AMP w ludzkich płytkach krwi. Thromb.Res 7-15-2000;99(2):135-145. –

van der Hem, LG, van der Vliet, JA, Bocken, CF, Kino, K., Hoitsma, AJ i Tax, WJ Przedłużenie przeżycia przeszczepu allogenicznego za pomocą Ling Zhi-8, nowego leku immunosupresyjnego. Transplant.Proc. 1994;26(2):746. –

Wachtel-Galor S., Szeto YT, Tomlinson B. i Benzie IF Ganoderma lucidum („Lingzhi”); ostra i krótkotrwała odpowiedź biomarkera na suplementację. Int.J.Food Sci.Nutr. 2004;55(1):75-83. –

Wachtel-Galor, S., Tomlinson, B. i Benzie, IF Ganoderma lucidum („Lingzhi”), chiński grzyb leczniczy: odpowiedzi biomarkerów w kontrolowanym badaniu suplementacji na ludziach. Br.J.Nutr. 2004;91(2):263-269. –

Wanmuang, H., Leopairut, J., Kositchaiwat, C., Wananukul, W. i Bunyaratvej, S. Śmiertelne piorunujące zapalenie wątroby związane z proszkiem grzybowym Ganoderma lucidum (Lingzhi). J Med doc. tajski. 2007;90(1):179-181. –

Xiao, GL, Liu, FY i Chen, ZH [Obserwacje kliniczne dotyczące leczenia pacjentów zatrutych Russula subnigricans przez wywar z Ganodermy lucidum]. Zhongguo Zhong.Xi.Yi.Jie.He.Za Zhi. 2003;23(4):278-280. –

Yan B, Wei Y Li Y. Wpływ płynu doustnego Laojunxian Lingzhi w połączeniu z chemioterapią na niedrobnokomórkowego raka płuc w stadium II i III. Tradycyjne chińskie badania nad lekami i farmakologia kliniczna 1998;9(2):78-80.

Yun, aktualizacja TK z Azji. Azjatyckie badania nad chemoprewencją nowotworów. Ann.NY Acad.Sci. 1999;889:157-192. –

Zhang X, Jia Y Li Q Niu S Zhu S Shen C. Badanie klinicznego efektu leczniczego tabletki Lingzhi na raka płuc. Chińska tradycyjna medycyna patentowa 2000;22(7):486-488.

Zhong, L., Jiang, D. i Wang, Q. [Wpływ związku Ganoderma lucidum (Leyss ex Fr) Karst na proliferację i różnicowanie komórek białaczkowych K562. Hunan.Yi.Ke.Da.Xue.Xue.Bao. 1999;24(6):521-524. –

Zhu, HS, Yang, XL, Wang, LB, Zhao, DX i Chen, L. Wpływ ekstraktów z rozerwanych sporodermą zarodników Ganodermy lucidum na komórki HeLa. Komórka Biol.Toxicol. 2000;16(3):201-206. –

Zhuang, SR, Chen, SL, Tsai, JH, Huang, CC, Wu, TC, Liu, WS, Tseng, HC, Lee, HS, Huang, MC, Shane, GT, Yang, CH, Shen, YC, Yan, YY i Wang, CK Wpływ cytronellolu i kompleksu chińskich ziół leczniczych na odporność komórkową pacjentów z rakiem otrzymujących chemioterapię/radioterapię. Phytother.Res. 2009;23(6):785-790. –

Donatini B. Zwalczanie doustnego wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) przez grzyby lecznicze, Trametes versicolor i Ganoderma lucidum: wstępne badanie kliniczne. Int J Med Grzyby. 2014;16(5):497-8. –

el-Mekkawy S, Meselhy MR, Nakamura N, et al. Substancje anty-HIV-1 i anty-HIV-1-proteazy z Ganoderma lucidum. Phytochem 1998;49:1651-7. –

Gao Y, Zhou S, Jiang W i in. Wpływ ganopolu (ekstraktu polisacharydu Ganoderma lucidum) na funkcje odpornościowe u pacjentów w zaawansowanym stadium raka. Immunol Invest 2003;32:201-15. –

Gao, Y., Chen, G., Dai, X., Ye, J. i Zhou, S. Badanie fazy I/II nad ekstraktem z grzyba Ling Zhi Ganoderma lucidum (W.Curt: Fr.) Lloyd (Aphyllophoromycetideae) u pacjentów z chorobą wieńcową serca. Międzynarodowy Dziennik Grzybów Leczniczych 2004.

Gao, Y., Dai, X., Chen, G., Ye, J. i Zhou, S. Randomizowane, kontrolowane placebo, wieloośrodkowe badanie polisacharydów Ganoderma lucidum (W.Curt: Fr.) Lloyd (Aphyllophoromycetideae) (Ganopoly®) u pacjentów z zaawansowanym rakiem płuc. Międzynarodowy Dziennik Grzybów Leczniczych 2003;5.

Gao, Y., Lan, J., Dai, X., Ye, J. i Zhou, S. Badanie fazy I/II nad ekstraktem z grzyba Ling Zhi Ganoderma lucidum (W.Curt: Fr.) Lloyd (Aphyllophoromycetideae) u pacjentów z cukrzycą typu II. Międzynarodowy Dziennik Grzybów Leczniczych 2004;6.

Gao, Y., Zhou, S., Chen, G., Dai, X., Ye, J. i Gao, H. Badanie fazy I/II nad Ganoderma lucidum (Curt.: Fr.) P. Karst . (Ling Zhi, Reishi Mushroom) Wyciąg u pacjentów z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu BÂ. InternationalJournal of MedicinalMushrooms 2002;4(4):2321-7.

Gau JP, Lin CK, Lee SS i in. Brak działania przeciwpłytkowego surowych ekstraktów z Ganoderma lucidum na hemofilię HIV-dodatnią. Am J Chin Med 1990;18:175-9. –

Hennicke F, Cheikh-Ali Z, Liebisch T, Maciá-Vicente JG, Bode HB, Piepenbring M. Odróżnienie komercyjnie uprawianego Ganoderma lucidum od Ganoderma lingzhi z Europy i Azji Wschodniej na podstawie morfologii, filogenezy molekularnej i profili kwasu triterpenowego. Fitochemia. 2016 Lip;127:29-37. –

Hijikata Y, Yamada S, Yasuhara A. Mieszanki ziołowe zawierające grzyb Ganoderma lucidum poprawiają czas rekonwalescencji u pacjentów z opryszczką narządów płciowych i wargami sromowymi. J Altern Uzupełnienie Med. 2007 listopad;13(9):985-7. –

Hijikata Y, Yamada S. Wpływ Ganodermy lucidum na neuralgię popółpaścową. Am J Chin Med 1998;26:375-81. –

Hikino H, Ishiyama M, Suzuki Y, et al. Mechanizmy działania hipoglikemicznego ganoderan B: glikan owocników Ganoderma lucidum. Planta Med 1989;55:423-8. –

Kim DH, Shim SB, Kim NJ i in. Aktywność hamująca beta-glukuronidazę i działanie hepatoprotekcyjne Ganodermy lucidum. Biol Pharm Bull 1999;22:162-4. –

Kim HS, Kacew S, Lee BM. Chemoprewencyjne działanie polisacharydów roślinnych in vitro (Aloe barbadensis miller, Lentinus edodes, Ganoderma lucidum i Coriolus versicolor). Karcynogeneza 1999;20:1637-40. –

Kim RS, Kim HW, Kim BK. Hamujące działanie Ganodermy lucidum na proliferację jednojądrzastych komórek krwi obwodowej. Mol Cells 1997;7:52-7. –

Klupp NL, Chang D, Hawke F, Kiat H, Cao H, Grant SJ, Bensoussan A. Ganoderma lucidum w leczeniu czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Cochrane Database Syst Rev. 2015, 17 lutego; 2:CD007259. –

Komoda Y, Shimizu M, Sonoda Y, et al. Kwas ganoderowy i jego pochodne jako inhibitory syntezy cholesterolu. Chem Pharm Bull (Tokio) 1989;37:531-3. –

Kwok Y, Ng KFJ, Li, CCF i in. Prospektywne, randomizowane, podwójnie zaślepione, kontrolowane placebo badanie płytek krwi i globalnych efektów hemostatycznych Ganodermy lucidum (Ling-Zhi) u zdrowych ochotników. Anesth Analg 2005;101:423-6. –

Lee SY, Rhee HM. Działanie na układ krążenia ekstraktu z grzybni Ganoderma lucidum: hamowanie odpływu współczulnego jako mechanizm działania hipotensyjnego. Chem Pharm Bull (Tokio) 1990;38:1359-64. –

Min BS, Nakamura N, Miyashiro H, et al. Triterpeny z zarodników Ganoderma lucidum i ich działanie hamujące wobec proteazy HIV-1. Chem Pharm Bull (Tokio) 1998;46:1607-12. –

Noguchi M, Kakuma T, Tomiyasu K, Kurita Y, Kukihara H, Konishi F, Kumamoto S, Shimizu K, Kondo R, Matsuoka K. Wpływ wyciągu z Ganodermy lucidum u mężczyzn z objawami dolnych dróg moczowych: podwójnie ślepa próba, randomizowane i dawkowane badanie kontrolowane placebo. Azjatycki J Androl. 2008 Lip;10(4):651-8. –

Noguchi M, Kakuma T, Tomiyasu K, Yamada A, Itoh K, Konishi F, Kumamoto S, Shimizu K, Kondo R, Matsuoka K. Randomizowane badanie kliniczne ekstraktu etanolu z Ganodermy lucidum u mężczyzn z objawami dolnych dróg moczowych. Azjatycki J Androl. 2008 wrzesień;10(5):777-85. –

Ríos JL, Andújar I, Recio MC, Giner RM. Lanostanoidy z grzybów: grupa potencjalnych związków przeciwnowotworowych. J Nat Prod. 26 listopada 2012;75(11):2016-44. –

Singh AB, Gupta SK, Pereira BM, Prakash D. Uczulenie na Ganoderma lucidum u pacjentów z alergią oddechową w Indiach. Clin Exp Allergy 1995;25:440-7. –

Słońce J, He H, Xie BJ. Nowatorskie peptydy antyoksydacyjne ze sfermentowanego grzyba Ganoderma lucidum. J Agric Food Chem 2004;52:6646-52. –

Tao J, Feng KY. Badania eksperymentalne i kliniczne nad hamującym wpływem ganodermy lucidum na agregację płytek krwi. J Tongji Med Univ 1990;10:240-3. –

van der Hem LG, van der Vliet JA, Bocken CF i in. Ling Zhi-8: badania nad nowym środkiem immunomodulującym. Transplantacja 1995;60:438-43. –

Wang GH, Wang LH, Wang C, Qin LH. Proszek zarodników Ganodermy lucidum do leczenia choroby Alzheimera: badanie pilotażowe.Medycyna (Baltimore). 2018 maj;97(19):e0636. doi: 10.1097/MD.0000000000010636. –

Wang SY, Hsu ML, Hsu HC i in. W przeciwnowotworowym działaniu Ganodermy lucidum pośredniczą cytokiny uwalniane z aktywowanych makrofagów i limfocytów T. Int J Cancer 1997;70:699-705. –

Wasser SP, Weis AL. Efekty terapeutyczne substancji występujących w wyższych grzybach Basidiomycetes: współczesna perspektywa. Crit Rev Immunol 1999;19:65-96. –

Wu DT, Deng Y, Chen LX. Ocena zgodności jakościowej suplementów diety Ganoderma lucidum zebranych w Stanach Zjednoczonych. Sci Rep. 2017 sie 10;7(1):7792. doi: 10.1038/s41598-017-06336-3. –

Yoon SY, Eo SK, Kim YS i in. Aktywność przeciwdrobnoustrojowa samego ekstraktu Ganoderma lucidum oraz w połączeniu z niektórymi antybiotykami. Arch Pharm Res 1994;17:438-42. –

Yuen JW, doktor medycyny Gohel. Działanie przeciwnowotworowe Ganodermy lucidum: przegląd dowodów naukowych. Nutr Cancer 2005;53:11-7. –

Zhao H, Zhang Q, Zhao L, Huang X, Wang J, Kang X. Proszek z zarodników Ganodermy lucidum poprawia zmęczenie związane z rakiem u pacjentów z rakiem piersi poddawanych terapii hormonalnej: pilotażowe badanie kliniczne. Dopełniacz oparty na Evid Alternatywny Med. 2012;2012:809614. –

Zhong L, Yan P, Lam WC, et al. Naturalne produkty związane z Coriolus versicolor i Ganoderma lucidum jako terapia wspomagająca raka: przegląd systematyczny i metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych. Front Pharmacol 2019;10:703. –